کتابخوانی برای کودکان نوپا و نوزادان چگونه است؟قسمت اول

کتابخوانی برای کودکان نوپا و نوزادان و به طور کلی کودکان زیر هفت سال یکی از مهم‌ترین تمرین‌هایی است که پدر و مادرها می‌توانند برای پیشرفت فرزندشان انجام دهند. افزون بر این، کتاب خواندن با کودک باعث می‌شود شما زمان شادی را با کودکتان سپری کنید و البته تجربه شگفت‌انگیز پیوند میان شما و فرزندان را برایتان به ارمغان می‌آورد. اگرچه برای ایجاد این پیوند، جز کتاب خواندن، کارهای بسیار زیاد دیگری هم می‌توانید همراه با کودکتان انجام دهید؛ اما با آماده کردن فضای کتابخوانی و پیمودن مراحل لازم برای جذاب‌تر کردن این فعالیت، در این راه بسیار موفق‌تر عمل خواهید کرد.

روش اول

تعاملی کردن کتابخوانی

نخستین روش کتابخوانی برای کودکان نوپا، خواندن تعاملی کتاب است.

۱. به آرامی و شمرده‌شمرده کتاب بخوانید: هنگام خواندن کتاب، مطمئن شوید که سرعت خواندنتان زیاد نیست. افزون بر این، کلمه‌ها را با دقت و به‌درستی تلفظ کنید. با این روش کودک شما با توجه به سنی که دارد، می‌تواند خواندن شما را بهتر دنبال کند. آرام خواندن کتاب باعث می‌شود زمانی را که با هم سپری می‌کنید برای هر دو نفر شما آرامش‌بخش و مفرح باشد. درنهایت اینکه عجله نکنید! اگر برای خواندن کتاب عجله کنید، این فعالیت برای شما و فرزندتان پراضطراب خواهد بود.

۲. تمرکزتان را روی خواندن دقیق همان واژه‌ها نگذارید. موقع کتابخوانی نگران خواندن کلمه به کلمه داستان نباشید. مهم‌تر از آن این است که ایده اصلی داستان را به کودک منتقل و او را به سوی داستان جذب کنید. تمرکز بر تک‌تک واژگان کتاب، نه تنها شما را از این هدف دور می‌کند؛ بلکه جذابیت کتاب خواندن را هم برای کودکتان کم‌رنگ می‌کند.

• اگر مایلید، جملات کتاب را به زبان خودتان برای کودک نقل قول کنید.
• جملات یا مفاهیم دشوار را به زبان خودتان به کودک بیان کنید.
• مفاهیم آشنا را با کلام و یا دیدگاه فرهنگی خاص خانواده خودتان به کودک بیان کنید.

 ۳. هنگام کتابخوانی برای کودکان نوپا یا حتی کودکان بزرگتر، از صدا و حرکت دستتان استفاده کنید: در زمان خواندن سعی کنید با آنها تعامل داشته باشید. برای رسیدن به این هدف می‌توانید در لحن خواندنتان تغییراتی بوجود آورید، صدایتان را زیر و بم و بالا و پایین کنید یا کارهای اینچنینی دیگری انجام دهید. افزون بر این می‌توانید از حرکت دست‌هایتان برای القای هیجان بیشتر هنگام داستان‌گویی استفاده کنید. هنگامی که این کار را انجام می‌دهید، درمی‌یابید که کودکتان بسیار به این فعالیت علاقمند می‌شود

۴. بگذارید کودک شما هنگام کتابخوانی به کتاب دست بزند: کودکان نوپا به کتاب چنگ می‌زنند و گاهی آن را لمس می‌کنند، در‌حالی‌که بچه‌های بزرگتر به احتمال زیاد علاقه بیشتری به لمس کردن کتاب نشان می‌دهند. لمس کردن کتاب به این دلیل اهمیت دارد که به کودک فرصت می‌دهد به کتاب علاقه و دلبستگی پیدا کند و بیشتر در فرایند خواندن درگیر شود.

• هنگام کتابخوانی با کودکان نوپا به آن‌ها کمک کنید که تصاویر، بافت‌ها، سطوح مختلف و صفحات کتاب را لمس کنند. کتاب‌هایی را انتخاب کنید که بافت‌های مختلف و اجزای برجسته‌ای دارند. همچنین شاید بهتر باشد در اوایل دوران رشد کودک، زمانی که شروع به چنگ‌زدن می‌کند، از کتاب‌های پلاستیکی یا پارچه‌ای استفاده کنید. برخی از کتاب‌های پارچه‌ای مانند: «»، «»، «دکمه‌ها»، «دم‌های جنگلی»
• کودکان بزرگتر را تشویق کنید که در ورق زدن کتاب به شما کمک کنند.

۵. تصاویر را با دست به کودک نشان دهید: همان‌طور که کتاب را برای کودک می‌خوانید، با انگشت به عکس‌هایی از کتاب اشاره کنید که در پیوند با موضوع داستان هستند. به عنوان نمونه، اگر در صفحه‌ای از داستان درباره سیب چیزی نوشته شده است، با دست به عکس آن اشاره کنید. سپس، فرزندتان را هم تشویق کنید که آن تصویر را لمس کند. با اشاره کردن به تصاویر آنچه که درباره آن صحبت می‌کنید، کودک را به حرف زدن وامی‌دارید و با این کار ذخیره دایره واژگان او را پایه‌گذاری می‌کنید. 

۶. از کودک بپرسید: هنگام کتابخوانی برای کودکان درنگ کنید و از آن‌ها پرسش کتید. پرسش‌ها، تجربه کتابخوانی را برای کودک سرگرم‌کننده‌تر و تعاملی‌تر می‌کنند و شاید حتی باعث تحریک علاقه او هم بشوند. درحقیقت ، زیاد مهم نیست که کودک پرسش شما را بفهمد یا حتی به آن پاسخ بدهد. پرسش‌ها بیشتر برای انتقال تجربه خواندن و در قالب گفت‌وگو میان شما و فرزندتان است.

برگردان:فاطمه مصابر عباسی

دلپسند

کتابخانه عمومی دکتر پاشا...